Stichting Ondergrondse Werken
Stichting Ondergrondse Werken (SOW),
zet zich sinds 1997 in voor het behoud van de karakteristieke verschijningsvorm van de ondergrondse bouwwerken in Limburg. Daarbij gaat het in het bijzonder om mergelgroeven, ijskelders en (h)aachten “vluchtgangen” in relatie tot hun omgeving.
Publicaties
SOW publiceert zelf en werkt mee aan publicaties over Limburgse ondergrondse werken en hun geschiedenis. Het boek ‘Mergel Gebroken’ uit 2002 waarin een totale inventarisatie van ondergrondse kalksteengroeven in Limburg werd gemaakt en “Over Groeve de Keel” 2010 met een beschrijven over het afgraven van een gehucht met de daaronder gelegen grotten, zijn hier voorbeelden van.
Projecten
Ook voerde SOW onderzoek uit naar de herkomst van mergelbouwsteen en kalkmortels in het Maas-Markt project in Maastricht.
Tentoonstellingen
De stichting organiseert lezingen, richt tentoonstellingen in en maakt maquettes waarvan het hier afgebeelde meesterwerk Groeve de Keel met een oppervlakte van 9m² en de kleinste van amper 25 x 25 cm.
Documentatie
Tenslotte fungeert zij als documentatiecentrum voor onder andere duizenden prentbriefkaarten, foto’s, plattegronden en boeken over ondergrondse werken.
Groeven inventarisaties
De S.O.W. heeft in de laatste 20 jaar tientallen groeves geïnventariseerd zowel in Nederland als België. We konden rekenen op de medewerking van privé groeve-eigenaren alsook groenbeheerinstanties.
Hieronder een selecte keuze van een aantal inventarisaties.
- (BE) De Verbiestberg
- met dank aan P. Verbiest
- (BE) De Putberg Kanne
- met dank aan de Gem. Riemst
- (NL) Backerbosch
- met dank aan Ralph Habets, Sauterwijnen
- (NL) Groeve Schenk
- met dank aan Limburgs Landschap
- (NL) Slangenberg / Aqua Fauna
- met dank aan Limburgs landschap
- (NL) Musschenput
- met dank aan Limburgs landschap
- (NL) De Flesschenberg
- met dank aan Benno van Leeuwen
- (NL) De NATO-berg
- met dank aan Odo Evers
Tijdens de inventarisaties werden we; R. Peels, H. Ritsen, J. Laumen en L. Walschot de laatste jaren vaak vergezeld door Bert Beckers die de ondergrondse landschappen op zijn typerende wijze in beeld bracht zoals hier te zien op de panelen.
De lange lijst van groeven die door de S.O.W. zijn geïnventariseerd groeit nog elk jaar.
Onderstaande foto's zijn gemaakt door Bert Beckers en Luck Walschot